نقش محصولات فرعی جنگل و مرتع بر معیشت روستاییان (مطالعه موردی: بخش زرین آباد شهرستان دهلران استان ایلام)

بهره¬برداری و استحصال محصولات فرعی جنگل¬ها و مراتع از دیرباز مورد توجه انسان¬ها بوده است امروزه نیز این محصولات نقش¬های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در کشورهای دارای اکوسیستم¬های جنگلی و مرتعی ایفا میکنند، بطوریکه نادیده گرفتن و عدم توجه به آن می¬تواند معضلات جبران¬ناپذیری در سطح کلان کشورها به دنبال داشته باشد. مطالعه حاضر به منظور بررسی نقش محصولات فرعی جنگل و مرتع بر معیشت روستائیان بخش زرین¬آباد شهرستان دهلران انجام شد. این تحقیق با استفاده از پرسشنامه به روش پیمایشی، و از شیوه نمونه¬گیری طبقه بندیشده با تخصیص متناسب برای جمع¬آوری اطلاعات استفاده شد.رواییابزارتحقیقیعنیپرسشنامه،بااستفاده ازنظر متخصصینوکارشناسانموردتأییدقرارگرفتوپایاییآن بر اساس آلفای کرونباخ 76/0 بدست آمده است. جامعه آماری شامل تمام روستائیان جنگل¬نشین بخش زرین¬آباد با جمعیت( 6379 ) نفر و نمونه آماری بر اساسجدول مورگان384 نفر بدست آمد. نتایج نشان دادبین روستاهای مورد مطالعه از نظر نقش محصولات فرعی جنگل و مرتع در زندگی روستائیان تفاوتی وجود ندارد، و از مجموع 5355000 تومان میانگین درآمد هر خانوار روستایی 32/12 درصد را درآمد حاصل از برداشت محصولات فرعی جنگل و مرتع تشکیل می¬دهد، که از این میزان سهم محصولات فرعی جنگلی 54/8 درصد و سهم محصولات فرعی مرتعی 78/3 درصد می¬باشد.، بنابراین بین بهره¬برداری از محصولات فرعی جنگلی و مرتعی و ایجاد اشتغال، کسب درآمد، وابستگی زندگی روستائیان، کاهش فقر و جلوگیری از مهاجرت رابطه مثبت و معنی¬داری وجود دارد. در بحث تخریب جنگل¬ها و مراتع نتایج نشان داد که بین میزان برداشت محصولات فرعی و تخریب جنگل¬ها و مراتع، رابطه مثبت و معنی¬داری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد بیشتر درآمد حاصل از بهره برداری محصولات فرعی توسط روستائیان نصیب واسطه¬ها و دلالان می¬شود.